De dieetmentaliteit is het continue bewustzijn van dat wat je eet en de impact die dit mogelijk kan hebben op jouw lijf – en daarmee de neiging die we hebben om een morele waarde te koppelen aan bepaalde voedingsmiddelen. En voeding (soms onbewust) indelen in “goed” en “slecht” eten.
Met de dieetmentaliteit bedoelen we ook de druk die we voelen om bepaalde voedingsmiddelen te moeten weerstaan. Het negeren van onze lichaamssignalen (zoals een hongergevoel) en bepaalde cravings, omdat we diep van binnen bang zijn om aan te komen.
Het is onder andere te herkennen in:
- Het feiten dat (calorieën of macro’s) tellen en bijhouden onze tweede natuur is geworden;
- Het idee dat we ons slecht of schuldig moeten voelen als we genieten van een Napolitaanse pizza;
- Het compenseren wat we doen, als we de dag ervoor voor ons gevoel “slecht” hebben gegeten.
En dit is allemaal gedrag wat je kan herkennen zonder dat je ooit écht “op dieet” bent geweest. Kun je nagaan hoe overtuigend de dieetcultuur is! Blijkbaar heeft iets (alle advertenties, films en magazines die je in jouw leven hebt gezien) of iemand (jouw ouders, verzorgers, familieleden, vrienden of collega’s) je ervan overtuigd dat dit is hoe het hoort.
Wat maakt dat we worden meegezogen in dat dieetdenken?
Het is heel eenvoudig om hier gewoon de media de schuld van te geven. En de media vormt ook zeker een groot deel van de input die we dagelijks meekrijgen. Een meisje van 14 jaar oud heeft gemiddeld al zo’n 77.000 advertenties bekeken, waarin een strak en slank schoonheidsideaal de hoofdrol speelt! Maar het is zoveel meer dan dat.
Wij vrouwen dragen er zelfs ook dagelijks een steentje aan bij. Hoe denk je dat Julia zich voelde, toen ze door had dat haar vriendin niet zo schaamteloos kon meegenieten? Hoe voel jij je, als je lekker zit te genieten van een stuk taart, en jouw vriendin plots benadrukt dat ze dit “eigenlijk niet zou moeten eten“, want tja… die taart, wat zou dat wel niet betekenen voor de lijn?!
Je hoeft maar een restaurant in te lopen en je hoort de vrouwen tegen elkaar kletsen over “hoe ze vanaf maandag weer wat beter moeten opletten” of “hoe dik ze zich wel niet voelen”. We praten over de nieuwe dieetrages, en de kilo’s die we hebben verloren worden gevierd alsof gewichtsverlies het hoogste doel is wat we als vrouw zijnde kunnen bereiken.
We complimenteren elkaar op ons uiterlijk, veel vaker dan we elkaar complimenteren over onze intellectuele talenten, het goede werk dat we verzetten of de zorg die we elkaar schenken.
En ik zeg dit niet om je een rotgevoel te geven. We zijn er niet immuun voor, en we doen er allemaal weleens, mogelijk onbedoeld, aan mee!
Ik zou het zo mooi vinden als we als vrouwen wat meer kunnen breken met die dieetmentaliteit. Al is het maar het zetten van een kleine eerste stap. Want als dat dieetdenken eenmaal onderdeel uitmaakt van jouw wie jij bent en hoe jij denkt, dan krijg je deze helaas niet zomaar even uit jouw systeem.
Waarom zou je willen breken met die dieetmentaliteit?
Die dieetmentaliteit leidt dikwijls tot een vicieuze cirkel: een opeenvolging die start met restricties en dikwijls leidt tot overeten of eetbuien, bijbehorende schuldgevoelens en het idee dat we niet te vertrouwen zijn rondom eten
En in plaats van dat we onze dagen spenderen aan het obsessief nadenken over alles wat we hebben gegeten en wat we wel of niet ZOUDEN MOETEN eten, maken we tijd en ruimte in ons leven voor de dingen die ons écht gelukkig maken.
Zoals het schaamteloos genieten van die Pizza Margherita als je een keer in Napoli bent.
Het je niet continu zorgen maken over wat elke hap eten wel of niet met jouw lichaam zal doen.
Zodra we stoppen met ons zorgen maken over wat ons lichaam zal doen als reactie op iedere maaltijd, en zodra we stoppen met het idee dat we ons lichaam moeten “controleren”, kunnen we ons lichaam weer die taak geven waarmee het van nature is gemaakt: ons laten weten hoeveel behoefte zij heeft aan eten.
Ons lichaam is immers super slim. Zij heeft de tools om ons te reguleren, uit te balanceren en ons te laten weten wat er mis is. Maar alleen, als we ook kunnen ontdekken hoe we kunnen luisteren naar die lichaamssignalen.
Aandacht voor jouw lichaamssignalen
Als je gaat luisteren dan zul je merken dat je niet alleen verlangt naar pizza en chocolade. Dat je geen “suikerverslaafde” bent. (Een idee wat jarenlang mijn drijfveer was!).
Nu ik zelf al een aantal jaar de dieetmentaliteit heb losgelaten ontdek ik dat mijn geluk en zelfvertrouwen niet langer bepaald worden door hoe gezond ik die dag heb gegeten. Dat ik van allerlei eten kan genieten zonder me schuldig te voelen. En de ene dag is dat een pasta Bolognese of een stuk versgebakken brood, terwijl het de andere dag een grote salade is of een stuk vers fruit. Het één is niet beter dan het andere, helemaal niet als we kijken naar het effect ervan op niet alleen onze fysieke, maar ook onze mentale en emotionele gezondheid.
Mijn eetpatroon wordt niet langer beïnvloedt door mijn streven naar een slanker lijf, door hoeveel calorieën ik die dag al heb gegeten, of door hoeveel ik die week sport. Eten is immers niet iets wat ik hoef te verdienen.
Ik laat me niet meer meevoeren in de nieuwste dieetrages, en de ideeën over wat allemaal goed en slecht voor je zou kunnen zijn, als het gaat om eten. Want de ene dag is dat immers weer anders dan de dag ervoor, als we alle tegenstrijdige wetenschappelijke onderzoeken willen naleven.
Hoe eet ik dan wel?
Ik focus me voornamelijk op hoe hongerig ik ben. En dat leer ik door naar mijn lichaam te luisteren, te voelen. Ik laat me leiden door eerdere ervaringen over wat bepaald voedsel doet met mijn energieniveau. Ik eet die dingen waar ik oprecht blij van wordt, fysiek gezien én mentaal gezien. (En dat is niet dagelijks een glas bleekselderij-sap!). Zo kan ik me oprecht voldaan voelen na een maaltijd en hoef ik niet ’s avonds meer op zoek ga naar lekkers in de voorraadkast, omdat ik me de rest van de dag zo heb ingehouden.